Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna
w Strzyżowie
czegoś nie możesz znaleźć ? poszukaj
odwiedź naszą oficjalną stronę www.poradniastrzyzow.pl
Opóźniony rozwój mowy.
Opóźniony rozwój mowy.
Choć bardzo byśmy sobie tego życzyli, nie zawsze mowa naszego dziecka rozwija się w sposób prawidłowy. Przychodzi taki moment, kiedy rodzic zauważa, że jego dziecko mówi gorzej, niż jego rówieśnicy, bądź nie mówi wcale. Przyczyn tego zjawiska może być wiele. Jedną z nich może być opóźniony rozwój mowy (ORM). Inne nazwy: niemota, alalia prolongata. Jest to niższa sprawność językowa, powstała w okresie kształtowania się mowy i spowodowana wieloma czynnikami. Opóźniony rozwój mowy stwierdza się w przypadku, gdy kompetencje językowe wykształcają się w stopniu niewystarczającym do osiągnięcia efektywnego porozumiewania się z innymi lub nie wykształcają się w ogóle. W ORM zaburzone mogą być artykulacja i gramatyka wypowiedzi. Znacznie ograniczony jest także zasób słownictwa dziecka. Wolniejsze tempo nabywania zdolności językowych może dotyczyć zarówno czynności mówienia, jak i rozumienia. Dziecko słyszy dobrze, rozumie polecenia słowne. Potrafi wymówić głoski, czasem sylaby, ale złożenie ich w słowo i wypowiedzenie jest już bardzo trudne.
Co powinno zwrócić uwagę rodziców ?
- późniejsze pojawienie się gaworzenia ( norma : 6 -9 miesiąc życia ),
- ubóstwo słownika,
- późniejsze pojawienie się zdań prostych i złożonych ( pod koniec 2 roku życia dziecko powinno operować zdaniami prostymi, a pod koniec 3 r.ż. złożonymi)
- zbyt długo utrzymująca się nieprawidłowa struktury gramatyczne,
- zniekształcenie fonetycznej budowy wyrazów,
- przedłużający się okres swoistej mowy dziecięcej,
- słaba pamięć słuchowa, opóźnienie rozwoju analizy i syntezy słuchowej,
- trudności w samodzielnym opowiadaniu uwzględniającym kolejność wydarzeń oraz związki przyczynowo - skutkowe.
Opóźnienie rozwoju mowy jest wynikiem zakłóceń rozwoju bądź zaburzeń rozwoju. Zakłócenia rozwoju prowadzą do samoistnego opóźnienia rozwoju mowy ( SORM ) , do którego zalicza się wycinkowe opóźnienie rozwoju mowy, zespół opóźnienia mowy czynnej, opóźnienia rozwoju artykulacji oraz rozwojową niepłynność mowy. Zaburzenia rozwoju prowadzą do niesamoistnego opóźnienia rozwoju mowy ( NORM ) , do którego zalicz się specyficzne zaburzenia rozwojowe, parcjalne zaburzenia rozwojowe i rozległe zaburzenia rozwojowe.
SORM może być uwarunkowany genetycznie bądź środowiskowo.
NORM powstaje na skutek zaburzeń rozwojowych o określonej lub trudnej do ustalenia etiologii.
Objawy w przypadku SORM to początkowo brak rozwoju mowy a następnie opóźnienie najczęściej ekspresji językowej. Objawy w przypadku NORM to brak rozwoju mowy, zatrzymanie, zahamowanie procesu rozwoju, regres do wcześniejszych etapów rozwojowych, utrata wykształconych już zdolności percepcyjno - ekspresyjnych. Opóźnienie może dotyczyć zarówno mówienia jak i rozumienia.
SORM ma charakter przejściowy, samoistnie ustępuje ( najczęściej do 3 roku życia ). Nie ma dalszej konsekwencji dla dalszego rozwoju. Powstałe w wyniku NORM zmiany mogą mieć charakter przejściowy lub trwały, szybko ustępujący lub pogłębiający się. NORM może doprowadzić do powstania różnych zaburzeń mowy. Mowa w końcowej fazie rozwojowej zazwyczaj nie osiąga normalnego poziomu, zaburzeniom mowy zazwyczaj towarzyszą dodatkowe problemy.
Przyczyny opóźnień rozwoju mowy :
1 ) Przyczyny egzogenne :
- brak bodźców do mówienia,
- nadmiar bodźców słownych,
- nieprawidłowe wzorce i postawy językowe dorosłych,
- niewłaściwa reakcja otoczenia na wypowiedzi dziecka.
2 ) Przyczyny endogenne :
- uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego,
- krwawienia śródczaszkowe,
- wady narządów artykulacyjnych,
- uszkodzenia narządu słuchu,
- uszkodzenia obwodowego narządu mowy,
- uszkodzenia mięśniowo - nerwowe,
- niedorozwój umysłowy,
- autyzm dziecięcy.